PENGENALAN KEPADA TANAMAN GETAH

PENGENALAN

Pokok Getah (Hevea brasiliensis) ialah pokok dalam famili Euphorbiaceae dan ahli terpenting dalam genus Hevea. Pokok ini penting dari segi ekonomi kerana hasil seperti lateks boleh dikumpulkan dan merupakan sumber utama getah asli. 

Nama saintifik bagi getah ialah Hevea Brasiliensis. Ia merupakan sejenis tanaman yang boleh hidup dikawasan 1000 km utara dengan 1000 km selatan khatulistiwa. Pokok getah memerlukan hujan sebanyak 180 sm - 250 sm setahun. Ia juga memerlukan suhu diantara 25 - 30 darjah Celcius.

Ketinggian tanah dari paras muka laut yang boleh ditanam dengan getah ialah 500 meter. Semakin tinggi getah ditanam semakin berkurangan perolehan hasil dan kecergasan pertumbuhannya. Keperluan tanah yang sesuai untuk tanam getah ialah jenis lom yang mempunyai saliran yang bebas, tidak masin, tidak masam atau sentiasa banjir.

Pokok getah ialah jenis pokok saka dan ketinggiannya boleh mencapai 18 meter. Umur pokok getah yang ekonomik ialah diantara 20 hingga 30 tahun. Pokok getah menghasilkan lateks (getah asli) yang penting dalam industri tayar dan lain-lain industri berasaskan getah. Selain daripada itu, kayunya adalah terdiri daripada jenis separuh keras dan boleh dijadikan perabut.

Pokok getah mampu mencapai ketinggian melebihi 18 meter. Lateks putih atau kuning terhasil dalam salur lateks pada kulit pokok, terutamanya pada floem luar. Saluran ini berpilin naik pada batang pokok menurut pusingan ke kanan yang membentuk 30 darjah pada ufuk.

Apabila pokok getah mencapai usia 5-6 tahun, penorehan boleh dilakukan: goresan-goresan dibuat secara ortogon pada salur lateks, dengan kedalaman yang hanya mencukupi untuk mengambil lateks tanpa menjejaskan pertumbuhan pokok. Sap itu dikumpulkan di dalam baldi yang kecil. Pokok-pokok yang lebih tua menghasilkan lebih banyak lateks.

Pokok getah pada mulanya hanya tumbuh di Amazonia. Peningkatan permintaan dan jumpaan proses pemvulkanan pada tahun 1839 mendorong perkembangan yang pesat di kawasan tersebut, mengayakan bandar Manaus dan Belem. Nama pokok ini diambil daripada Para, negeri Brazil yang termasuk Belem.

Terdapat juga cubaan dilakukan pada 1873 untuk menanam getah di luar Brazil. Selepas berusaha, dua belas tunas tumbuh di Kebun Bunga Botani Diraja Kew. Pokok-pokok itu kemudian dihantar ke India untuk ditanam tetapi gagal. Percubaan kedua dilakukan dengan sekitar 70,000 benih dihantar ke Kew pada tahun 1875. Sekitar 4% daripada benih-benih itu bertunas, dan pada tahun 1876, sekitar 2,000 anak pokok dihantar, dalam kes Wardian, ke Sri Lanka, dan 22 dihantar ke Kebun Bunga Botani di Singapura. Apabila berjaya ditumbuh di luar negeri asal, Pokok Getah ditanam secara meluas di tanah-tanah jajahan British. Pada tahun 1898, ladang getah ditubuhkan di Tanah Melayu, dan kini kebanyakan ladang getah terdapat di Asia Tenggara dan sesetengah Afrika tropika. Percubaan untuk menanam Pokok Getah di Amerika Selatan ternyata tidak memuaskan.

 SEJARAH BERMULANYA TANAMAN GETAH DI MALAYSIA

 Industri getah asli di Malaysia bermula pada tahun 1877 di Kuala Kangsar, Perak. Anak getah yang ditanam adalah spesis Havea Brasilliensis. Estet getah pertama telah dibangunkan di Melaka pada tahun 1902/1903. Selepas itu keluasan penanaman getah terus berkembang hingga mencapai kemuncaknya iaitu seluas 2.06 juta hektar pada tahun 1979. Pengeluaran tertinggi yang pernah dicapai oleh negara ialah sebanyak 1.66 juta metrik tan iaitu pada tahun 1988.

Secara ringkasnya pokok getah berasal dari negara Brazil. Christopher Columbus ahli pelayaran Sepanyol ialah orang pertama menjumpai getah di Brazil pada tahun 1473 dan beliau telah membawa balik ke Eropah untuk dikaji kegunaannya.

Pada tahun 1768 kasut getah pertama telah dicipta. Seterusnya pada tahun 1770, Priestly, seorang ahli kimia telah menamakan hasil getah sebagai rubber kerana boleh diguna untuk memadam tulisan pensil. Pada thun 1823, Soloman Mcintosh telah mencipta kain kalis air daripada getah. Charles Goodyeer pula telah memperkenalkan proses pemyulkanan dan seterusnya pada tahun 1846, Thomas Hancook telah berjaya membuat tayar daripada getah asli. Pada tahun 1888, John Dunlop telah berjaya mencipta tayar pneumatik yang lebik selesa daripada tayar padu.

Rekacipta tersebut telah merintis jalan bagi kegunaan getah asli, Apabila kegunaan getah semakin meluas dan permintaan terhadap bahan mentah meningkat, usaha untuk mengembang industri getah asli telah dilaksanakan dengan:-

1. Usaha membawa 70,000 biji getah dari Brazil ke Kew Garden, London oleh Farris, Cross dan Wickham pada tahun 1876.
2. Sebanyak 2,000 anak getah telah dapat dihidupkan dalam rumah kaca bersesuaian dengan suhu dan iklim di Brazil.
3. Sebahagian daripada pokok itu telah dibawa ke Sri Langka dan selebihnya sebanyak 13 pokok dihantar ke Taman Botani di Singapura dan 9 pokok dihantar ke Kuala kangsar.
4. Pada tahun 1888, H.N. Ridley telah dilantik sebagai Pengarah Taman Botani Singapura dan telah banyak meyumbang dalam pembangunan industri getah hingga digelar Bapa Perusahaan Getah Asli. Antara sumbangan beliau ialah sistem eksploitasi getah dan pisau toreh.

 Ciri-ciri fizikal Pokok Getah adalah seperti berikut:

• Kulit kayu: Licin, berwarna kekelabu-kelabuan, dan mengandungi lateks keruh yang menjadi keras ketika didedahkan kepada udara.
• Daun: Licin, berwarna hijau kebiru-biruan, dan dibahagikan kepada tiga daun kecil sepanjang 1.5 sentimeter. Pada cuaca kering, daun menjadi kuning dan kemudian merah terang sebelum luruh.
• Bunga: Kecil, berwarna kuning, berbau hapak, dan tumbuh dalam bentuk tangkai.
• Buah: Keras, dengan tiga biji yang besar. Ketika masak, buah akan meletup menjadi tiga bahagian di atas pokok, dan memelantingkan biji-bijinya yang berat.
• Biji: Warna biji mentah adalah hijau dan ketika masak, menjadi licin, dengan tompok-tompok bercapuk-capuk yang berwarna perang muda.
• Tumbesaran pokok yang baik supaya cepat ditoreh dan mengeluarkan hasil. Tempoh keremajaan pokok 4½ tahun dari tarikh tanam, ukurlilit 45sm pada kedudukan 150sm dari permukaan tanah.
• Pertambahan lilitan batang yang baik apabila ditoreh supaya dapat menampung jemalayang akan membesar dan berat.
• Daun yang lebar berwarna hijau tua supaya cekap memproses makanan untuk pokok.

• Dahan utama yang menjulur ke atas puncak pokok untuk mengimbangi jemala.
• Dahan sisi yang kecil, mendatar dan teratur untuk mengimbangi pokok dan jemala yang ringan.
• Pokok yang rendang gmengurangkan kerosakan angin.
• Batang yang lurus, tegak, licin dan bulat supaya mudah ditoreh.
• Kulit dara yang licin dan tebal supaya mudah ditoreh.
• Kulit pulihan yang licin, tebal dan cepat pulih supaya boleh cepat ditoreh.
• Hasil yang tinggi akan memberi pulangan pendapatan yang utama.
• Hasilnya merosot pada tahap yang sederhana pada musim ranggasan daun tetapi tidak menjejaskan pendapatan pekebun. Musim Luruhan Utama bulan Julai hingga September, Musim Luruhan Kedua bulan Februari hingga Mac.

• Tindak balas yang baik terhadap rangsangan hasil.
• Lateks keluar serta merta apabila ditoreh dan pengaliran lateks yang lancar.
• Boleh dikerapkan penorahan jika perlu.
• Lateks mempunyai Kandungan Getah Kering (KGK) yang tinggi dan stabil kaadaannya.
• Tidak rentan terhadap penyakit, kerosakan angin dan kekeringan kulit.
• Sesuai ditanam disemua kaadaan environ.

Jenis Bahan Tanaman

Bahan tanaman getah yang biasa digunakan ialah:

• Ranting Tunas Hijau (RTH).
• Benih Camtuman Muda Polibag (BCMP).
• Semaian Camtuman Muda Empat Pusaran (CMEP).
• Tunggul Camtum Biasa (TCB).
• Tunggul Camtuman Polibag (TCP)

KELUASAN TANAMAN GETAH DI FELDA WILAYAH ALOR SETAR

Bil. Rancangan Bil. Peneroka        Luas Ladang 1 Batu Lapan/ Guar Napai 230 714.24 2 Bukit Tangga 370 951.81 3 Bukit Tembaga 156 557.21 4 Gunung Bongsu 180 805.56 5 Laka Selatan 85 362.72 6 Lubuk Merbau 769 2,513.79 7 Sungai Tiang 522 1,221.16 8 Teloi Kanan 263 673.12 9 Teloi Timur 610 1,682.83 10 Mata Air 249 1,040.07 11 Rimba Mas 161 680.44 12 Chuping 447 1,809.00 13 Chuping 2 497.53 14 Gunung Bongsu 2 362.25

sumber  :  Wikipedia